Ausfertigungen Inhalt Drucke Edition Literatur Reichsarchiv (1658-08-14)

1658 VIII 5_15 Erster Rheinbund, Erweiterung um Frankreich
     

[Seite 1]

Alliantz Recess
mit
der Cron Franckreich <…>

Unleserliche Textpassage durch Papierschäden.

der Confoederirten <….>
Maÿntz
Trier
Cölln
Münster
Pfaltz Newburg
Schweden <wegen Bremen…..>
Braunschweig
Hessen


[Seite 2]

Quandoquidem Sacra Christianissima
Regia
M[ajes]tas

Ludwig XIV. (1638-1715), französischer König.
, ut consors pacis accedit ad foedus,
quod Eminent[issi]mi Ser[enissi]mi et Reverend[issi]mi Principes
ac Domini D[omi]nus Johannes Philippus Mogun-
tinus
, D[omi]nus Carolus Casparus Trevirensis, Do[mi]nus
Maximillianus Henricus Coloniensis Archiepi-
scopi S[acri] R[omani] Imperii per Germaniam,  Galliam Regnum
Arelatense ac Italiam Archi Cancellarii ac Princi-
pes Electores D[omi]nus Christophorus Bernhardus
Episcopus Monasteriensis, S[acri] Rom[ani] Imp[erii] Princeps
D[omi]nus Philippus Wilhelmus, Comes Palatinus
Rheni Dux Bavariæ, Juliaci, Cliviæ et Montium <et>
Regia M[a]j[es]tas Sueciæ, ut Dux Bremæ et Verdæ et
D[omi]nus Wismariæ, D[ominus] D[ominus] D[ominus] Augustus, Christia-
nus Ludovicus
et Georgius Wilhelmus, Duces
Brunsvicenses, et Lunæburgenses, nec non D[omi]nus Wil-
helmus Hassiæ Landgravius
, vi  Recessus Franco-
furti hujus 1658 anni, die 4./14. Augusti una-
nimiter conventi inierunt. Ideo Rex Christia-
nissimus eundem Recessum per omnia omnino com-
probat et juxta ejus tenorem iisdemq[ue] sub condi-
tionibus prædictis Electoribus et Pricipibus
se associat; adeoq[ue] Rex Christianissimus ab unâ,
deinde Electores et Principes foederati ex al-
terâ parte pro communis in S[acro] Imperio tran-


[Seite 3]

quillitatis conservatione bonam inter se se a-
micitiam et mutuæ defensionis corresponden-
tiam iniere, ea<n>demq[ue] præter supradictum ab
omnibus solenniter

Lundorp: solemniter.
initum et acceptatum Reces-
sum singulari hac pactione confirmant et utrinq[ue]
in conditiones infra scriptas porrò convenerunt,
ita tamen ut prout in dicto Recessu continetur
ad idem foedus liber aditus patere debeat o-
mnibus nullo excepto, reliquis Principibus pacis
consortibus, tum Catholicis tum Augustanæ con-
fessioni addictis.
Sit super pace publicâ Monasteriensi et osna-
bruggensi
inter Regem Christianiss[i]mum et foe-
deratos Electores et Principes supradictos
omnes et singulos, eorum successores, h<e>redes et
posteros amica, sincera et firma correspondentia
ac reciproca obligatio in terminis defensivis,
ita ut unus alteri omnesq[ue] uni et sic mutuò
sibi inter se si invadantur in suis ditionibus
Instr[umento] Pacis comprehensis assistant modo sequenti:
Defensiva hæc correspondentia ultra non ex-
tendatur, nisi quousq[ue] unum alteri Instru-
mentum pacis obstringit, ex quo securitate
tam publica quam privata Rex Christia-
nissimus et foederati Electores ac Principes


[Seite 4]

quisq[ue] seorsim et junctim omnes fruantur mutuis
auxiliis tuti adversus quoscunq[ue] aggressores et in-
vasores Instrumento Pacis contraventuros.
In specie unus alteri opem ferat contra turba-
tores in eo, quod quisq[ue] correspondentium jure suc-
cessionis aut electionis aut

Lundorp: Auslassung.
vi Instr[ument]i Pacis reipsa
possidet. Ex hac servandæ Pacis
conventione particulari nullo modo lædatur quis-
quam, sive intra sive extra Imperium Bella etiam
Hispano-Gallica inde penitus sint ecxlusa, adeò
ut iis foederati Electores ac Principes implica-
ri nolint, nec quoquomodo teneantur.
Rex Christianissimus foederi huic defensivo
accedit et promittit servare omnibus modis In-
strumentum Pacis et requisitus assistere eis, qui
idem servare volunt, quive Electorum tum o-
mnium et singulorum Principum et Imperii or-
dinum jura et libertatem sibi cordi esse sinunt,
contra omnes quotquot voluerint vel tentaverint
eos jmpugnatum ir<e> aut in exercitio jurium liber-
tatumq[ue] suarum impedire.
Rex Christian[issi]mus promittit arma sua nullo modo
applicare vel conferre contra vel in Imperium
aut Electores Principesq[ue] aut eorundem Provin-
cias terrasq[ue] hostiliter incursare aut hybernis


[Seite 5]

contributionib[u]s aliisve quibuscunq[ue] exactionib[u]s
bellicis gravare, easve nullo alio modo turbare
nec permittere, ut in præjudicium S[acri] Rom[ani]

Lundorp: Auslassung.
Imperii
vel confoederatorum Electorum ac Principum qui-
cunq[ue] jam sint vel foederi huic accessuri sint, miles
in Galliis aut in Alsatia conscribatur indeq[ue] in
perniciem illorum educatur armave tormenta vel
pulveres tormentarii hostibus ipsorum submittant[ur].
Rex in Specie suos quoq[ue] reliquos foederatos, qui-
cunq[ue] illi sint, vel futuri sint, intra et extra Im-
perium eo disponet ut pariter bonam et stabilem
amicitiam pacemq[ue] servent cum Imperio, Electo-
ribus et Principibus foederatis hisq[ue] ne nocere
aut præjudicare ullo modo vel directe vel in-
directe velint aut faciant.
Rex Christianissimus in simplo se obligat tum
omnibus foederatis his conjunctim, tum seor<sim>
singulis assistere mille sexcentis pedi-
tibus
et octingentis equitibus cum conve-
nientibus tormentis bellicis proprijs q[ue] sumptib[u]s
si ipsi ullæve eorum ditiones ubicumq[ue] sit<æ> sint
in Germania hostiliter invadantur vel stati-
vis, hybernis, exactionibus Contributionibus,
transitib[u]s violentis, et executionib[u]s milita-
ribus aliisq[ue] factis atq[ue] pressuris quovismo-
do gravent[ur].


[Seite 6]

Vice versâ

Vast: vorsa.
pollicentur Electores et Princi-
pes foederati pacem servare cum Rege Christia-
nissimo, Regno Galliæ, et cunctis Regionib[u]s ei nunc
subjacentibus neq[ue] directe nec indirecte assi-
stere milite vel pecuniâ iis, qui volent Instr[umentu]m
Pacis Regem eiusq[ue] terras per Instr[umentu]m P[acis] acquisi-
tas atq[ue] possessas, aut in quibus vi Instr[ument]i Pacis
habet jus præsidii hostiliter invadere.
Electores et Principes foederati obligant
se in simplo illo numero et peditum et equitum
qui in supradicto Recessu expressus est suopte
ære auxilio esse Regi Christ[ianissim]o in et pro illis pro-
vinciis quas ex Instr[ument]o Pacis habet, si ex Imperio
ab ullo statuum aliisve qui Monasteriensis Pa-
cis socii sunt hostiliter invadatur, aut arma
auxiliaria inimicis ejus illas terras jnvadenti-
bus præbeantur.
Si Instr[umentu]m Pacis non servetur, tunc ad requisi-
tionem partis læsæ statim foederati Electores
et Principes et qui porrò accesserint huic foe-
deri juxta præscriptum Instr[umen]ti Pacis omnem
fidam operam studia et officia prompta in id
adhibebunt, ut ejusmodi infractiones sine mora
et re ipsa tollantur et reparentur.
Vigore hujus foederis singuli et omnes


[Seite 7]

Electores et Principes foederati promittunt
se ad obtinendam pacis observantiam, tam in Im-
perii comitiis quam alibi omni modo totis viri-
bus curaturos et prospecturos ut generalis gua-
rantia in Instr[umento] Pacis § verumtamen etc.
fundata efficaciter et realiter in ipso opere
constituatur. Qua constituta

Lundorp: Auslassung: Qua constituta.
vel specia-
li aliqua guarantia tantis per donec illa gene-
ralis plenè firmetur inter pacis socios plurium
ad hoc foedus accessu facta de aliis realibus
et effectivis mediis pacem conservandi et tuen-
di ac de conjunctione consiliorum viriumq[ue] in
contravenientes porrò convenietur.
Interim singuli et omnes foederati Electo-
res Principesq[ue] ad Fluvios ac præsertim ad
Rhenum habitantes et ubicunq[ue] præterea id
obsitus opportunitatem fieri poterit quilibet
eorum in suo territorio tenebuntur cavere ne copiæ
adversus Regem Christian[issi]mum ejusq[ue] modernos foe-
deratos in Belgium aut alio miss<a> per ditiones
suas transeant neve in suis terris ulla stativa
hyberna, arma, tormenta comeatus eis permit-
tantur qui paci contraveniunt.
Rex Christian[issi]mus et foederati Electores et Prin-
cipes mutuo sibi promittunt, si occasione vel


[Seite 8]

sub prætextu hujus defensivæ pro pace corre-
spondentiæ in Germania <unus>

Vast: ullus.
illorum vel omnes
ab ullo, quisquis ille vel intra vel extra Imper[iu]m
futurus sit offendatur, hostiliterve tractetur
quod tum unus alteri omni conatu, et necessi-
tati congrua virium suarum potentia præsto
esse suos exercitus eo conducere et pro de-
fensione laborantis socii copias suas paratis-
simas conjungere velint.
Duret defensivum hoc foedus ad proximum
triennium â die Ratificationis computandum,
atq[ue] si interea pax inter Galliæ et Hispaniæ
coronas non coierit prorogetur consensu con-
foederatorum omnium aut eorum qui in hoc
foedere ulterius persistere volent, et de hoc
tractetur Francofurti medio anno ante lapsum triennii.

Hos omnes articulos et singulos Rex Christ[ianissimus]
et foederati Electores et Principes sibi appro-
miserunt, quia Instr[ument] Pacis et cæteris Imperii
constitutionibus nituntur, Recessui hujus 1658.
anni die 4./14. Augusti Francofurti inter principio
memoratos Electores. et Principes inito

Lundorp: initi.
, cui Rex
Christian[issi]mus accedit conformes sunt et ad neminis
mortalium offensionem spectant.
Reservant tamen sibi Electores et Principes foe-
derati omnes et singuli fidem Imperio patriæ suæ
et Imperatori debitam.


[Seite 9]

In fidem et solidamentum horum omnium Instr[umentu]m hujus
foederis ad ratificationes dominorum Principalium
intra spacium

Vast: spatium.
unius mensis invicem commutandas sub-
scriptum et subsignatum est â Regis Christ[iannissi]mi et foe-
deratorum Electorum Principumq[ue] legatis Dat[um] Moguntiæ
die 5./15. Augusti Anno Christi millesimo sexcente-
simo quinquagesimo octavo.

 


Antonius dux e mar[éschal] de Gramont

Antoine Gramont (1604-1678), französischer Unterhändler.
m.p.

Hugo De Lionne plenipot[enta]rius [...]  m.p.p.

Lundorp: fehlt. Hugues de Lionne (1611-1671), französischer Unterhändler.

Jo[hannes] Christianus L[iber] Baro à Boineburg

Johann Christian Freiherr von Boineburg ( 1622 - 1672), Mainzer Bevollmächtigter, Geheimrat und (seit 1650) erster Minister in kurmainzischem Dienst.

Guilielmus Ego[n] Comes à Fürstenberg m.p.p.

Wilhelm Egon von Fürstenberg (1629-1704), Kurkölner Bevollmächtigter und Minister.

Franziscus  de Gise m.p.p.

Lundorp: Franciscus. Franz Wilhelm von Giese (gest. 1675), Bevollmächtigter Pfalz Neuburgs. Spätestens seit 1637 stand im Dienste des Hauses Pfalz-Neuenburg, seit 1647 neuburgischer Kanzler.

Georgius à Snoilsky

Lundorp: Snolsky. Georg von Snoilsky (ca. 1607-1672), seit 1651 in Frankfurt, zunächst als schwedischer Resident beim Kreistag der Kur- und Oberrheinischen Kreise, ab 1655 als Repräsentant für Schwedisch-Pommern auf dem Reichsdeputationstag. Nach dessen Ende 1663 vertrat er Schweden (bis zu seinem Tod) auf dem Reichstag in Regensburg.

Polycarpus Heilandt  <…>. m.p.p.

Lundorp: Heiland. Policarp Heiland (1614-1662), vertrat das Herzogtum Braunschweig-Lüneburg-Wolfenbüttel auf dem Reichsdeputationstag, der seit 1655 in Frankfurt am Main tagte.
 

Otto Joannes Witte  m.p.p. 

Lundorp: Otto Johannes VVitte<m>. Otto Johann Witte (ca.1615-1677), Hofrat, Gesandter Herzog Christian Ludwigs von Braunschweig-Lüneburg, Vertreter Braunschweig-Lündeburg-Celles in Frankfurt und Regensburg.

Ottho Ottho de Mauderode  m.p.p. 

Lundorp: Otto de Manderode. Otto Otto von Mauderode (1600-1671), seit 1630er Jahren in welfischen Diensten, seit 1652 Hofrat Herzog Georg-Wilhelms, vertrat dessen Fürstentum Braunschweig-Lüneburg-Calenberg seit 1655 auf dem Frankfurter Reichsdeputationstag, später als Geheimer Rat für das Fürstentum Braunschweig-Lüneburg-Celle auf dem Reichstag in Regensburg.

Regnerus Badenhausen m.p.p.

Regnerus Badenhausen (1610-1686), Bevollmächtigter Hessen-Kassels, Regierungsrat (1644), Delegierter am Regensburger Reichstag (1652), Geheimrat (1656), Hessischer Kanzler (seit 1684 oder 1685).
          Sebastianus Fridericus Zobel

 

 

[bearb. von Andrea Schmidt-Rösler] 



 

Fenster schließen nach oben